Hipoteka przymusowa na współwłasności małżeńskiej
Pytanie: Mam prawomocny wyrok na dłużnika który ma z żoną współwłasność małżeńską domu. Czy mając ten wyrok tylko przeciwko niemu mogę zażądać ustanowienia hipoteki przymusowej na tej ich wspólnej nieruchomości? Z góry dopowiadam, że nie ma szans na uzyskanie rozszerzenia klauzuli wykonalności na jego żonę.
Odpowiedź: Hipoteka przymusowa jest prawem zabezpieczającym wierzytelność na nieruchomości, które może być ustanowione niezależnie od woli właściciela, na podstawie tytułu wykonawczego. Hipoteka przymusowa na nieruchomości będącej przedmiotem współwłasności małżeńskiej (wspólności majątkowej) wymaga spełnienia szczególnych przesłanek. Nie jest to procedura tożsama z ustanowieniem hipoteki na udziałach indywidualnych, ponieważ majątek objęty wspólnością ustawową stanowi odrębną kategorię prawną. W zaistniałej sytuacji, w obowiązującym stanie prawnym nie jest możliwe ustanowienie hipoteki przymusowej (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2013 roku, III CSK 69/12 i postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2013 roku, V CSK 547/12). W przypadku nieruchomości będącej współwłasnością małżeńską (wspólność majątkowa), hipoteka przymusowa może być wpisana tylko wtedy, gdy wierzyciel dysponuje klauzulą wykonalności także przeciwko współmałżonkowi (z ograniczeniem do majątku wspólnego).
Jednak przecież możliwe jest zajęcie nieruchomości wspólnej na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego tylko przeciwko jednemu ze współmałżonków?
Tak, zajęcie nieruchomości jest w takim przypadku możliwe ale dalsze czynności egzekucyjne z nieruchomości uzależnione są od przedłożenia klauzuli wykonalności także przeciwko współmałżonkowi. Jeżeli ten współmałżonek nie wyraził zgody na zaciągnięcie zobowiązania, to nie uzyska pan klauzuli wykonalności przeciwko niemu i komornik będzie musiał zwolnić nieruchomość.
W niektórych przypadkach, np. przy zobowiązaniach podatkowych albo ZUS, jest możliwe ustanowienie hipoteki nawet na podstawie tytułu wykonawczego przeciwko jednemu małżonkowi, lecz jest to wyjątek dotyczący szczególnych stanów faktycznych lub prawnych (Uchwała Sądu Najwyższego składu 7 sędziów z dnia 28.10.2004r., Sygn. akt III CZP 33/04).
Zaktualizowano 09 października 2025 r.
Szybko do komornika niech prowadzi egzekucję z jego majątku a po bezskuteczności do sądu wnieść o przymusowy podział majątku w tym oczywiście także tej nieruchomości. I po dokonaniu rozdzielności prowadzić egzekucję z jego części.
Kilian
8 lis 22 o 21:18
Tak jest, w egzekucji trzeba być konsekwentnym będąc wierzycielem, instrumenty prawne są.
Ami
9 lis 22 o 20:42
“Instrumenty” prawne są jeżeli dłużnik ma uchwytny majątek, oficjalnie. W przeciwnym wypadku nic z egzekucji nie będzie. Także w przypadkach gdy należy domniemywać, że przecież nie stracił (wyłudzonego) mienia z które wierzyciel domaga się zapłaty lecz je gdzieś ukrył.
admin
9 lis 22 o 20:53