Windykator

Pytanie: Prowadzę firmę i już ze trzydzieści razy miałem sprawy sądowe o zapłatę. Zatrudniałem do niedawna radcę prawnego, czytałem jego pozwy, pisma procesowe i to samo od strony przeciwnej. Wielokrotnie w tych pismach powoływali się na wyroki sądu najwyższego. Czy wyrok sądu najwyższego stanowi prawo? Mam zamiar samodzielnie prowadzić swoje sprawy przed sądem i u komorników, chciałbym się rozeznać więc.

Odpowiedź: Nie, wyrok Sądu Najwyższego jest wiążący jedynie w sprawie której dotyczy. Nie stanowi prawa, nie jest źródłem prawa. Dla innych sądów jest on wskazówką interpretacyjną, ale nie obowiązującym prawem. Jednak orzecznictwo SN ma duże znaczenie interpretacyjne, zwłaszcza gdy przepisy prawa są niejasne i istnieje możliwość różnych interpretacji. Przełamanie wykładni Sądu Najwyższego przez sądy niższej instancji może spotkać się z brakiem aprobaty Sądu Najwyższego, ponieważ sąd ten zwykle zachowuje konsekwencję w swoim stanowisku w podobnych sprawach. Jednakże nie każda sprawa kwalifikuje się do skargi kasacyjnej, którą to skargę rozpatruje właśnie Sąd Najwyższy.

Uwaga: niektórzy, w tym profesjonalni pełnomocnicy (adwokaci oraz radcowie prawni) cytują wyrwane z kontekstu fragmenty uzasadnień wyroków Sądu Najwyższego chcąc wprowadzić w błąd sąd orzekający oraz stronę przeciwną. Należy mieć to na uwadze. Należy też jednak zauważyć, że nie wszystkie wyroki Sądu najwyższego są zgodne z prawem. Niektóre orzeczenia SN, zamiast interpretować prawo i rozstrzygać wątpliwości, niejako próbują je tworzyć – w sprzeczności z istniejącymi przepisami prawa. Takich wyroków jest co najmniej kilka. Z uwagi na powyższe, nie należy bezkrytycznie podchodzić do każdego orzeczenia Sądu Najwyższego.

Zaktualizowano 02 września 2025 r.