Windykator

Skazując sprawcę np. oszustwa na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, sąd może w wyroku nakazać mu obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę równowartości dokonanego wyłudzenia. Takie warunkowe zawieszenie działa na wielu sprawców mobilizująco do spłaty takiego długu, ponieważ niespłacenie w okresie próby może skutkować zarządzeniem przez sąd wykonania zawieszonej kary pozbawienia wolności. Cesja czyli sprzedaż wierzytelności z tytułu przestępstwa na podstawie wyroku karnego jest zgodna z prawem, ale czy nabywca takiej wierzytelności też będzie mógł wykorzystać ten swoisty straszak: “odwieszenia” kary więzienia? A co w przypadku nabycia długu w kontekście oszustwa które jeszcze nie trafiło na wokandę sądową – czy nabywca takiego długu będzie mógł uzyskać status pokrzywdzonego?

Windykacja karna po cesji wierzytelności?

Niestety, ale w kontekście pokrzywdzonego przestępstwem cesja wierzytelności dotyczy przeniesienia jedynie uprawnień majątkowych związanych z roszczeniem o naprawienie szkody. Cesjonariusz nabywa prawo do dochodzenia wierzytelności, ale nie staje się sam pokrzywdzonym w rozumieniu prawa karnego ani nie nabywa uprawnień procesowych pokrzywdzonego, takich jak składanie wniosków o ściganie czy apelacji. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 lutego 2022 r., sygn. akt V KK 543/21 uznał, że cesja skutkuje przeniesieniem roszczenia majątkowego, ale nie zmienia podmiotu pokrzywdzonego przestępstwem. Z kolei po dokonaniu cesji roszczeń o naprawienie szkody wykonanie tego obowiązku wobec pierwotnego wierzyciela (cedenta) staje się bezprzedmiotowe. Brak zapłaty na rzecz cedenta po cesji nie może być uznany za uchylanie się od obowiązku naprawienia szkody w rozumieniu prawa karnego i nie może być podstawą do odwieszenia kary. Oznacza to, że jeśli pokrzywdzony dokonał cesji wierzytelności, to ewentualne niewykonanie obowiązku względem niego nie świadczy o niewykonaniu obowiązku naprawienia szkody, gdyż wierzytelność należy już do innego podmiotu a ten jako nabywca nie staje się pokrzywdzonym. W obu więc wspomnianych przypadkach nabywca nie będzie będzie mógł wykorzystać “straszaka” w postaci odwieszenia kary pozbawienia wolności w przypadku niespłacenia długu – nienaprawienia szkody przez dłużnika – sprawcę. Nabywca będzie miał prawo wnieść o egzekucję komorniczą, umieścić dane dłużnika w rejestrze długów itp., ale nie będzie mógł pójść drogą karną w celu uzyskania zaspokojenia. Wyjątkiem będzie sytuacja, kiedy dłużnik popełni przestępstwo na jego – nabywcy wierzytelności szkodę czyli np. gdy dłużnik udaremni zaspokojenie tego wierzyciela usuwając zajęte przez komornika mienie.

Bezpłatne porady: poczta@pamietnikwindykatora.pl